Bạn đang yêu bản thân hay chỉ đang chiều chuộng nó?
Chúng ta thường được nghe về thông điệp hãy yêu thương chính mình. Tuy nhiên chăm sóc, thương yêu bản thân như thế nào có thể bạn sẽ không rõ lắm. Muốn thương mình nhưng lại dễ rơi vào bẫy chiều chuộng bản thân. Nếu bạn có sự mơ hồ trong việc phân biệt hai khái niệm này, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây nha.
Yêu thương và chiều chuộng khác nhau như thế nào? Đây không phải là câu hỏi dễ trả lời. Với mỗi người, câu trả lời có thể khác nhau. Để phân biệt được ranh giới giữa việc yêu thương và chiều chuộng, mình cần quan sát xem những mong muốn này là nhu cầu cần thiết hay ham muốn.
Một ví dụ gần gũi giúp bạn hiểu rõ hơn là việc mua sắm. Quần áo có chức năng chính để bảo vệ chúng ta trước môi trường sống, bảo vệ cơ thể trước ánh nhìn của những người xung quanh. Với mục đích sử dụng đó, chúng ta chỉ cần vài bộ quần áo để mặc trong phần lớn thời gian. Nếu ai thực hiện được điều này, họ là người có xu hướng thực hành lối sống tối giản hoặc là người hiểu rõ nhu cầu của mình, sử dụng quần áo với đúng chức năng của nó. Mỗi lần thiếu quần áo, chúng ta mua. Đó là nhu cầu thiết yếu. Yêu thương bản thân là khi chúng ta tập trung vào những nhu cầu mà cơ thể cần.
Ngược lại khi chiều chuộng bản thân, chúng ta không còn mặc chỉ vì nhu cầu của mình, mà còn để chứng minh với những người xung quanh. Qua quần áo mặc trên người, có thể điều chúng ta muốn nói là mình có tiền, có gu ăn mặc, biết cách tạo nên sự khác biệt với những người xung quanh. Đó cũng chính là lý do vì sao ngành công nghiệp thời trang rất phát triển.
Với xã hội tiêu thụ như hiện tại, những người làm sáng tạo và marketing trong lĩnh vực thời trang liên tục tạo ra những mẫu mã mới để liên tục kích thích, dẫn dắt ham muốn của người tiêu dùng. Và rồi, tiêu chí chọn quần áo của chúng ta có thể không còn là sự thoải mái, tiện ích, mà đến từ sự so sánh với người khác, sự khác biệt.
Một câu chuyện nữa để bạn có thể quen hơn với việc phân biệt giữa chiều chuộng và yêu thương bản thân. Đó là ví dụ về chiếc xe máy. Xe máy phương tiện di chuyển quen thuộc với chúng ta, với chức năng đi lại, tới những nơi chúng ta cần đến. Trong trường hợp này, đâu sẽ là ranh giới giữa yêu thương và chiều chuộng?
Trong khoảng giá từ 10 – 20 triệu đổ lại bạn đã có thể chiếc xe máy đủ tốt để di chuyển. Khi bị tác động bởi truyền thông, những đại sứ thương hiệu, rằng chiếc xe máy đẹp thể hiện cá tính, giá trị người sở hữu, bạn có thể chi trả 40 – 50 triệu, thậm chí cả trăm triệu cho một chiếc xe máy. Những công ty lớn đánh vào những khát khao của chúng ta. Họ muốn chúng ta đi chiếc xe đẳng cấp. Sự đẳng cấp này đến từ sự so sánh. Khi bạn có chiếc Wave Alpha, một ngày nào đó bạn sẽ mong muốn đi một chiếc SH. Vì SH ngầu hơn, nhiều tiền hơn và mọi người xung quanh cũng biết đến nhiều hơn.
Chiều chuộng bản thân là khi mình thuyết phục ba mẹ, dốc sức làm việc để mua chiếc xe máy nhiều tiền. Có thể bạn nghĩ đó là sự nâng cấp, phần thưởng cho những nỗ lực, sự bù đắp cho bản thân. Nhưng đó là mong muốn đó không đến từ nhu cầu thực sự của bạn. Khi yêu thương bản thân, bạn sẽ rõ hơn điều mình cần. Bạn hoàn toàn có thể đi xe bus, đi xe đạp nếu nó phù hợp với nhu cầu di chuyển, mục tiêu về sức khỏe, chứ không phải vì mong muốn thể hiện giá trị bản thân với người khác.
Tuy nhiên, nếu dáng người bạn to cao, kiểu dáng của những chiếc xe 10 – 20 triệu có thể khiến bạn không êm mông, êm lưng và khả năng tài chính của bạn có thể đáp ứng, thì đó có thể là hành động yêu thương bản thân. Bạn biết, chính mình, thực sự cần điều gì. Mình muốn nhắc lại ý đầu bài viết này, để biết bạn đang chiều chuộng hay yêu bản thân, việc quan sát xem những mong muốn này là nhu cầu cần thiết hay ham muốn là điều rất cần thiết. Và chỉ có bạn mới có thể tự đánh giá và thành thật được với chính bạn.
Qua hai câu chuyện vừa rồi, mình hy vọng bạn có thể bắt đầu phân biệt được giữa chiều chuộng và yêu thương bản thân. Trong thực tế, còn sẽ có nhiều tình huống khác nhau, không phải rõ ràng như hai ví dụ vừa rồi. Có thể với người này đó là sự chiều chuộng bản thân, nhưng với người khác đó là sự chăm sóc bản thân mình. Khi ấy, bạn hãy lắng nghe chính mình, quan sát để biết nhu cầu thực sự mình là gì, lý do vì sao bạn có những lựa chọn này, để có những đối xử hài hòa với chính mình.
Yêu thương bản thân đúng cách còn được thể hiện qua nhiều khía cạnh khác nhau như việc thấu hiểu bản thân ở các khía cạnh cảm xúc, tư duy, thói quen,… Từ thấu hiểu bạn sẽ nhận ra rõ những tổn thương từ quá khứ đang ảnh hưởng đến mình như thế nào để có thể chữa lành, chấp nhận mình một cách lành mạnh. Từ hiểu, chấp nhận, chúng ta sẽ có cái thương đúng đắn với bản thân, mà không sa vào chiều chuộng hay hà khắc với mình. Cuối cùng là sự từ bi với chính mình và hiện diện được với mình, để bầu trời của bạn là do chính bạn tô vẽ.
Nếu bạn có quan tâm, mình sắp khai giảng khóa học Yêu thương chính mình – hành trình khám phá và thực hành 7 chữ SELF để quay về với bản thân đang chờ bạn.